
تا به حال فکر کردهاید که موتورهای جستجو چگونه سایت شما را مشاهده می کنند؟ اصلاً می دانید که موتور جستجو چگونه صفحات سایت شما را ارزش گذاری می کنند؟ در جوابتان باید بگوییم: سایت مپ.
اینترنت دنیایی بزرگ است و روز به روز با سرعت زیادی، رشد خود را ادامه می دهد. بر اساس مطالعات انجام شده توسط سایت Netcraft در سال 2012، بیش از نیم میلیارد سایت در اینترنت وجود دارد (اگر دقیق تر بگوییم حدود 644,275,754 سایت در فضای مجازی وجود دارد که البته همانطور که گفتیم این آمار مربوط به سال 2012 است) و مطمئناً این مقدار تا سال 2016 افزایش چشمگیری داشته است.
حالا سوال اینجا است که صاحبان سایت های کوچک برای ایندکس شدن محتوای خود باید چه کاری انجام دهند؟ دانستن این نکته، بخش مهمی از روند بهینه سازی سایت شما محسوب می شود. در پاسخ باید گفت یکی از بهترین ابزارها برای تغذیه کردن موتورهای جستجو، سایت مپ یا همان نقشه سایت مبتنی بر XML است.
سایت مپ چیست؟

سایت مپ در واقع، فایلی است که لیستی از مهمترین محتواهای موجود در سایت را در بر دارد تا Crawlerهای موتورهای جستجو بتوانند به راحتی سایت را ایندکس کنند. در مقابل این نوع Sitemap یک نوع نقشه سایت دیگر نیز وجود دارد (که با حروف کوچک نوشته می شود: sitemap) که مبتنی بر HTML است و در آن لیستی از مهمترین فایل های موجود در سایت قرار دارد. این نوع نقشه سایت، بیشتر برای کاربران انسانی مورد استفاده قرار می گیرد تا بتوانند محتوای موجود در سایت را بیابند و از آن استفاده کنند.
موتورهای جستجو از نقشه سایت XML استفاده می کنند تا ساختار سایت ها را یاد بگیرند. باید به خاطر داشته باشید که قرار دادن URL صفحاتِ سایت در سایت مپ، حضور سایت در ایندکس های جستجو را تضمین می کند.
چرا کدهای XML
این موضوع به این معنی است که اگر نقشه سایتی از کدهای XML خوب استفاده کند، آدرس های معتبر و تمیزی را برای Crawlerهای فراهم کند و سایر نیازمندی های موتور های جستجوگر را برآورده سازد، URL های موجود در آن در Crawl های بعدی مورد توجه قرار خواهند گرفت. همین امر شانس دیده شدن صفحات مختلف در موتورهای جستجوگر را افزایش می دهد. اگرچه سایت مپ در هر شرایطی برای وبسایت مفید خواهد بود، اما در شرایط زیر بسیار موثر و کارساز است:
- داشتن یک سایت جدید با صفحات جدیدی که هنوز به خوبی به آنها لینک داده نشده است (لینک داخلی و خارجی).
- سایتهایی که از URL های Dynamic برای محتوای خود استفاده می کنند.
- سایتهایی که محتوای آرشیو شده آنها به خوبی به صفحات فعال، لینک نشدهاند.
- سایتهایی که تشخیص و شناسایی صفحاتشان بسیار دشوار است یا دارای محتوای غیر متنی سنگین، مانند فلش هستند.
می توان گفت سایت مپ ها، در واقع ابزاری برای خوراک دادن و شناساندن سایت به موتورهای جستجوگر هستند.
ساختار نقشه سایت XML
همه موتورهای جستجوی مهم از پروتکل های XML رسمی که در سایت Sitemaps.org تعریف شده است، استفاده می کنند. نمونه کد XML که در سایت مپ مورد استفاده قرار می گیرد را در ادامه مشاهده می کنید:

کدهای XML سایت مپ حاوی تگ های اختیاری و الزامی هستند. کدهای XML معتبر با تگ های شروع (بازشونده) آغاز می شوند و این یک صفت الزامی است. سپس این تگ با تگ دیگری همچون دنبال می شود که حاوی حداقل یک صفت Xmlns است که ساختار کلی XML را تعریف می کند.
Loc tag
این تگ شامل آدرس اصلی و کانونی url است. url اصلی میبایست با فرمت اصلی آن وارد شود.(با www و بدون www یا نسخه http یا https)
Lastmod
این تگ در سایت مپ اختیاری است که برای نشان دادن آخرین آپدیت صفحه است. گوگل برای تعیین آخرین زمان آپدیت صفحه به این تگ نگاه می کند. آخرین زمان تغییر در سایت های محتوا محور خیلی مهم است. زیرا نشان دهنده این است که کدام وب سایت ناشر اصلی محتوا است و گوگل آن را به عنوان منبع اصلی محتوا می شناسد.
Changefreq
این تگ نیز اختیاری بوده و به این نکته اشاره می کند که یک url در چه بازه زمانی انتظار می رود تغییر کند. طبق راهنمای گوگل این تگ نیز نقش مهمی در سایت مپ ندارد.
Priority tag
حضور این تک نیز اختیاری است و به موتورهای جست و جو طبق معیار عددی 0 تا 1، اهمیت و اولویت ایندکس صفحات را اعلام می کند. طبق گفته های آقای مولر گوگل به این تگ اهمیت نمی دهد و آن را نادیده می گیرد.

بنابراین یک وب سایت احتیاج به نقشه سایت دارد اما اگر برخی تگ ها که در بالا به آن ها اشاره شد، حضورشان الزامی ندارد. تنها به تگ lastmod و اطمینان از اینکه نسخه اصلی urlها ثبت شدهاند توجه کنید.
انواع نقشه سایت
Xml sitemap index
نقشه سایت xml محدودیت های زیر را دارد:
- ماکزیمم 50000 آدرس در داخل آن قرار می گیرد.
- حداکثر حجم فایل سایت مپ 50 مگابایت است.
در مورد اول می توان برای بخش های مختلف سایت نقشه سایت ایجاد کرد. مانند:
sitemap-index-articles.xml
sitemap-index-products.xml
sitemap-index-categories.xml
سپس تمام این فایل ها را می توان در یک فایل نقشه با فرمت xml ترکیب کرد. به عبارتی یک نقشه سایت برای نقشه های سایت بسازید. به این فایل xml sitemap index میگویند. این یک رویکرد متفاوت برای وب سایت های بسیار بزرگ است.
برای رفع مشکل حجم بالاتر از 50 مگا بایت می توان با استفاده از g-zip فایل نقشه سایت را فشرده سازی کرد.

برای اینکه گوگل سریع تر فایل نقشه سایت را پیدا کنند، آدرس محل قرار گیری سایت مپ را در قسمت sitemap گوگل سرچ کنسول ثبت کنید.
همچنین برای دسترسی راحت تر گوگل به سایت مپ آن را در فایل robots.txt نیز ثبت کنید.
انواع نقشه سایت
Xml sitemap image
نقشه سایت تصاویر برای بهبود ایندکس محتوای تصاویر و کشف تصاویری که گوگل نمی تواند آن ها را کشف کند( مانند جاوا اسکریپت) طراحی شده است. با این حال در سئوی امروزی تصاویر در محتوای صفحات ادغام شدهاند و همراه با محتوای url ایندکس می شوند.
علاوه بر این بهتر است از نشانه گذاری اسکیما برای درک بیشتر موتور جست و جو از ویژگی های تصاویر به جای xml sitemap image استفاده شود. به همین دلیل این فایل برای بسیاری از سایت ها غیر ضروری است.
Xml video sitemap
اگر فیلم و ویدئو برای کسب و کار شما مهم هستند از این مدل نقشه سایت استفاده کنید وگرنه ضرورتی ندارد. برای صرفه جویی در نرخ بودجه ایندکس سایت می توانید از کدهای اسکیما برای ویدئو استفاده کنید.
HTML Sitemap
نقشه سایت HTML برای کمک به کاربران برای یافتن محتوا طراحی شده است. مانند تصویر زیر است.

با توجه به اینکه لینک نقشه سایت در فوتر قرار میگیرد بنابراین از تمام صفحات لینک داخلی می گیرد. پس اعتبار زیادی دارد. حال می توان با اضافه کردن صفحات ضعیف به نقشه HTML، آن ها را تقویت کرد. همچنین با ساخت بک لینک های قوی برای نقشه HTML سایت می توان ارزش لینک های دریافتی را بین صفحات مهم سایت تقسیم کرد و آن ها را به طور همزمان تقویت کرد.
نقشه سایت داینامیک
ساخت نقشه استاتیک ساده است. می توان ب ابزارهایی چون screaming frog آن را ساخت. مشکل نقشه های استاتیک این است که به محض ایجاد تغییر و یا حذف صفحه، نقشه سایت تغییری نمی کند. بنابراین بعد از هر تغییری می بایست سایت مپ جدید ساخته شود و به گوگل معرفی شود که کار سختی است.
سایت مپ داینامیک تمام تغییرات در ساختار سایت را به صورت خودکار در فایل نقشه سایت اعمال می کند و به روز رسانی می شود.
برای ایجاد سایت مپ داینامیک دو راه وجود دارد:
- از برنامه نویس خود بخواهید یک اسکریپت سفارشی برای آن بنویسد.
- یک ابزار یا پلاگین ساخت سایت مپ داینامیک روی CMS خود نصب کنید. مانند yoast برای وردپرس
بهینه سازی ایندکس با استفاده از نقشه سایت
حال این سوال مطرح می شود که سایت مپ چه تاثیری روی سئو دارد؟
در نقشه سایت تنها صفحاتی که از لحاظ سئو مهم هستند ثبت می شوند. در واقع با استفاده از نقشه سایت خزنده گوگل را به سمت صفحات مهم تر هدایت می کنیم. این باعث می شود بودجه خزش یک وب سایت به طرز هوشمندانه ای مصرف شود.
نقشه سایت از موارد باید خالی باشد:
- صفحات با url غیر رسمی
- صفحات دارای محتوای تکراری
- صفحات pagination (صفحات پشت سر هم)
- نتایج جست و جو در سایت
- urlهایی که با فیلتر های سایت به وجود می آید
- صفحات آرشیو
- هر گونه صفحات شامل ریدایرکت، 404 و خطاهای سرور
- صفحاتی که توسط robot.txt بسته شدهاند.
- صفحاتی که noindex شدهاند
- صفحات ثبت نام یا پرداخت
دلیل استفاده از sitemap توسط گوگل
به یاد داشته باشید گوگل از سایت مپ فقط برای شناسایی صفحات مهم سایت استفاده می کند. عدم ثبت یک url در نقشه سایت لزوما به این معنی نیست که گوگل آن ها را ایندکس نمی کند. با استفاده از نقشه سایت می توانید بودجه خزش سایت خود را مدیریت کنید.
بعد از ثبت سایت مپ در گوگل سرچ کنسول در قسمت sitemap موفقیت آمیز یا عدم موفیت آمیز بودن ثبت سایت مپ را گزارش می دهد.
در سرچ کنسول جدید، اطلاعات بیشتری نسبت به نسخه قدیمی به وب مستر سایت ارائه می شود. این اطلاعات در بخش covrage موجود است.
در این بخش گزارش کاملی از وضعیت ایندکس urlها ارائه می شود.شما می توانید تمام خطاها و هشدارهای گوگل را مشاهده و شناسایی کنید و نسبت به رفع آن ها اقدام نمایید.

برخی صفحات شما ایندکس شدهاند اما در سایت مپ ثبت نشدهاند. این می تواند ناشی از عدم آپدیت سایت مپ و اختلاف نظر شما و گوگل در مورد ارزش ایندکس آن صفحه است. به عنوان مثال صفحه قوانین و مقررات از نظر شما ارزشی ندارد ولی گوگل آن را ایندکس کرده است.
در این موارد نیازی نیست واکنشی نشان بدهید. آن چیزی که نیاز به توجه شما دارد مشکلات صفحات pagination ،parameterها، محتوای تکراری هستند. این اطلاعات در بخش exclude موجود است. این بخش را با دقت بررسی کنید و ببینید که آیا صفحات مهم سایت شما به دلایل مختلف از ایندکس خارج شدهاند یا نه؟ اگر صفحات مهم سایت شما از ایندکس خارج شدهاند سریعا علت را شناسایی کنید و آن را رفع کنید.
چک لیست کارهای لازم برای نقشه سایت
- فشرده سازی سایت مپ (در صورت بیشتر بودن حجم آن ها از 50 مگابایت)
- استفاده از فایل سایت مپ داینامیک
- ثبت آدرس نقشه سایت در robots.txt
- ثبت سایت مپ در گوگل سرچ کنسول
- ثبت صفحات مهم برای سئو در سایت مپ
- برطرف کردن خطاها و هشدارهای گوگل
- بررسی صفحات exclude شده از ایندکس گوگل
در این مطلب سعی کردیم تمام مطالب مربوط به سایت مپ را پوشش دهیم. نقشه سایت و نحوه صحیح ساخت و ثبت آن از مهارت های مورد نیاز یک متخصص سئو است. هر گونه سوال یا نظر خود را از طریق کامنت می توانید با ما در میان بگذارید.
منبع: سایت ایران پرو وب